Demirözü İlçe Tanıtımı 8

BEŞPINAR HÖYÜK

Baybur'ta 48 km. ilçemize 13 km. uzaklıkta, ilçenin güneyindeki Beşpınar beldesinin çıkışında, belde okulunun karşısında ve köy yolunun hemen solunda yer almaktadır. Kuzeydoğu-güneybatı doğrultulu höyük, oldukça geniş bir alana yayılmıştır. Tarımsal faaliyetler höyüğe zarar veremeyecek kadar uzakta olmasıyla birlikte bir kaç kaçak kazı sonucu höyük az da olsa tahrip edilmiştir. Bulunduğu konum itibariyle ilçenin güneyinden başlayıp, yine güneye doğru yaklaşık 16 km. devam eden 800 - 1200 m. genişliğindeki vadinin orta kısmında Yazıbaşı höyük, en kuzeyinde Değirmentepe höyük yer almaktadır. Yüzeyden ele geçen keramik buluntularıyla Erken Tunç ve Demir Çağa tarihlendirilmiştir. Sagona bu höyüğün yer aldığı Beşpınar Beldesinin yaklaşık 2 km. kuzey batısında yaklaşık 25 m. yükseklik ve 200 m. çapa sahip alana yayılmış bir tepenin bulunduğundan bahsetmektedir. Bu yereşim alanında yapılan araştırmalar sonucu elde edilen bulgular Geç Kalkolitik Çağ, Erken Bronz Çağ, Geç Bronz Çağ, ağırlıklı olarak Demir Çağ, Hellenistik - Roma, Orta Çağ ve modern döneme işaret etmektedir. Ayrıva köylülerin belirttiğine göre alanın kuzeyinde pulluk sürülürken 50 cm. yükseklikte bir raş torzo (heykel gövde kısmı) dan oluşan bir heykele ait iki parçanın ortaya çıkarıldığı de belirtilmiştir.

DİKMETAŞ

İlçenin güneybatısında bulunan Yukarı Dikmetaş Köyünün 500 m. güneyinde Demirözü - Beşpınar yolunda, Beşpınardan yaklaşık 5 km. sonra kuzeye ayrılarak köye ulaşan yolun 100 ç batısında yer alan yaklaşlık 150x10 m. lik bir alanı kaplayan tepeden ele geçen bulgular ağırlıklı olarak Demir Çağa işaret etmektedir.

GUNDULAK TEPE

İlçenin güneydoğusunda, ilçe merkezine 8 km. uzaklıktaki Yukarı Pınarlı Köyünün yaklaık 500 m. kuzeyinde yer almaktadır. Höyüğün etrafında yoğun şekilde tarım yapıldığından, köyük, tahripbat sonucu gerçek yükseltisini kaybetmiştir. Gundulak tepeden alınan keramikler Geç Kalkolitik Çağa ait olmakla birlikte M.Ö. 5. bin yılın ortalarından M.Ö. 4. bin yılın sonlarına kadar olan döneme tarihlenmiştir. Sagona buradan ele geçen keramiklerin Doğu Anadolu ve Kuzey Suriye bulguları ile benzerlik gösterdiğini ifade etmektedir. Bu höyükten toplanan obsidyen aletler dönemin özelliklerini yansıtması bakımından önemlidir. Analizleri yapılan obsidyenlerden bir kısmı ise Geç Neolitik/Erken Kalkolitik döneme tarihlenmiştir. Bunların arasında düzeltilmiş ok uçları, yuvarlak kazıyıcılar, rötuşlanmış burun kazıyıcılar ve çeşitli dilgiler vardır.

ÇANLAR TEPE

İlçenin güneydoğusunda ilçe merkezine 8 km. uzaklıktaki Yukarı Pınarlı Köyünün yaklaşık 300- 350 m. güney doğusunda yer alan yaklaşık 40x40 m.lik doğal bir tepelik üzerindeki yerleşime en kolay ulaşım yolu Bayburt - Demirözü yolunun Yukarı Pınarlı köyüne doğru girilen patika yoldur. Az sayıdaki buluntuları Demir Çağa işaret etmektedir.

PULUR CAMİİ

Bir avlu içinde bulunan camii, giriş kapısı üzerindeki kitabaye göre, Akkoyunlu Ferahşad Bey tarafından yaptırılmıştır. Şah İsmail ile Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran Savaşı sırasında Osmanlı Devletine büyük yardımlarda bulunan Ferahşad Bey'e büyük topraklar bağışlamış ve bunu sonradan Kanuni Sultan Süleyman da tasdik etmiştir.
Yapı Osmanlı mimarisindeki tek kubbeli cami tipindedir. Dış görünümü ile uzaktan dikkati çeker. Camiinin genel mimari uslubu diğer Osmanlı camiilerine benzemektedir. Ancak kubbe ve trompların üzeri çinko ile kaplanmış ve kubbe eteğine ahşap bir saçaklık ilave edilerek orjinal durumunu kaybetmiştir.
Cami, sarı koyu pembe kesme taşlardan gayet muntazam bir işçiliğe sahiptir. Giriş kapısı cepheden pek az taşkın, sivri kemerlidir. Taştan yapılan yapının kemer alınlığında iki satır halinde nesih kitabe yer alır.